فاطمه زرگران؛ محمود دانشور کاخکی؛ لیلی ابوالحسنی؛ الناز نجاتیان پور؛ محمود صبوحی صابونی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 فروردین 1403
چکیده
هدف: در مطالعه حاضر کارایی فنی و کارایی محیط زیستی تولیدکنندگان گندم‌آبی 31 استان کشور با لحاظ کردن انتشار گاز 〖CO〗_2 به عنوان ستانده نامطلوب طی سال های زراعی 1385-1397 بررسی شد.
روش‌شناسی پژوهش: روش تحلیل پوششی داده‌ها و شاخص بهره‌وری مالم‌کوئیست تحت دسترسی طبیعی و مدیریتی به کارگرفته شد. مقدار تولید گندم به عنوان ستانده مطلوب، ...
بیشتر
هدف: در مطالعه حاضر کارایی فنی و کارایی محیط زیستی تولیدکنندگان گندم‌آبی 31 استان کشور با لحاظ کردن انتشار گاز 〖CO〗_2 به عنوان ستانده نامطلوب طی سال های زراعی 1385-1397 بررسی شد.
روش‌شناسی پژوهش: روش تحلیل پوششی داده‌ها و شاخص بهره‌وری مالم‌کوئیست تحت دسترسی طبیعی و مدیریتی به کارگرفته شد. مقدار تولید گندم به عنوان ستانده مطلوب، میزان انتشار دی‌اکسید کربن از تولید گندم آبی به عنوان ستانده نامطلوب در شاخص مالم‌کوئیست استفاده شد. جهت تعیین میزان انتشار گاز 〖CO〗_2 از ضرایب انتشار میزان انتشار دی‌اکسید کربن هر نهاده تولیدی و میزان استفاده آن ها در منطقه مورد مطالعه استفاده شد.
یافتهها: نتایج شاخص بهره‌وری مالم‌کوئیست با عدم وقوع تقاطع مرزی نشان داد تحت دسترسی طبیعی استان خراسان‌رضوی بالاترین مقدار شاخص را داشته است. استان کرمانشاه کارایی قوی و استان فارس کارایی فنی ضعیف در کشت گندم آبی دارند. تحت دسترسی مدیریتی آذربایجان‌شرقی بالاترین کارایی را دارد و استان‌های اردبیل، بوشهر، فارس، کرمانشاه و هرمزگان با ده سال سابقه شاخص بهره‌وری مالم‌کوئیست بیشتر از یک، استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، چهارمحال و بختیاری، خراسان‌شمالی، کردستان و لرستان با شش سال سابقه شاخص بهره‌وری مالم‌کوئیست کمتر از یک مواجه بودند. نتایج شاخص بهره-وری مالم‌کوئیست با وقوع تقاطع مرزی نشان می‌دهد که تحت دسترسی طبیعی این شاخص در همه استان‌ها بیشتر از یک است. تحت دسترسی مدیریتی در همه استان‌ها کمتر از یک است.
اصالت/ارزش افزوده علمی: پیشنهاد می‌شود با برگزاری دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی دانش و آگاهی کشاورزان نسبت به آثار جانبی تولید گندم آبی بر محیط‌زیست را افزایش داد.همچنین با توجه به گرم شدن کره زمین و پدیده تغییر اقلیم استان‌هایی که کارایی محیط زیستی بیشتری در تولید گندم آبی دارند در اولویت کشت قرار بگیرند.
